Dit is een tros viognier druiven aan het blad

Arend Jan de Wijnman

De Wijn specialist

Kennisbank voor Wijn

De Kennisbank voor Wijn vindt je hier. Begrippen, uitdrukkingen, technieken in de wijngaard, alles op alfabet voor je neergelegd. De kennnisbank voor wijn staat tot je beschikking en wordt regelmatige bijgewerkt. Heb je zelf vragen en/of opmerkingen over Franse wijnen, meldt dat dan via onze contactpagina, wellicht nemen wij ook jou inbreng op in onze Kennisbank voor Wijn

Heb je zelf vragen of opmerkingen die in de Kennisbank voor wijn moeten staan…. schrijf ons een mail !
Je kunt hiervoor gebruik maken van het contactformulier.

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

Q

R

S

T

U

V

W

X

Y

Z

A

ABC

ABC is een genootschap van “wijnze” mannen en wellicht ook vrouwen uit de Londense City, die na jarenlange consumptie van matige en overoaked Chardonnays besloten tot de oprichting van dit vreemde clubje. Anything But Chardonnay werd met veel TamTam wereldkundig gemaakt om de wijndrinker te wijzen op overmatig Chardonnay gebruik van matige kwaliteit! De Kennisbank voor Wijn

Auvergne

De Auvergne is een vulkanische streek in het hart van Frankrijk. Dat er onderaan de Puy de Dôme ook wijn wordt gemaakt is niet bij iedereen bekend. De druiven Gamay d’Auvergne, Chardonnay en Pinot Noir zorgen hier voor aparte wijnen en een paar wijndruiven zoals Le Noir Fleurien komen zelfs nergen anders voor. De vuurstenen ondergrond zorgt voor een bijzonder parfum. De wijnen zijn boers van karakter, maar tussen het boerse geweld kun je ook wel degelijk verrassende pareltjes vinden, zoals bij Stefan Bonjean

Auvergne
Aligoté

Aligoté is een matig wijndruifje wat je veel ziet in de Bourgogne. Van origine is het een wat schrale tafelwijn, de druif werd zelfs als tafeldruif, dus om te eten, gebruikt. Kardinaal Kirr vond het blijkbaar ook niet zo geweldig en hij mieterde wat Crème de Cassis in zijn glas Aligoté om het spul drinkbaar te maken.  In Nederland kopen wij het omdat er Bourgogne op het etiket staat en dan zal het wel wat zijn. Zie ook etikettendrinkers.

Assemblage

Chique benaming voor het bij elkaar gooien van verschillende wijnen meestal van het zelfde wijnhuis. Met name in de Bordeaux is dit tot grote kunst verheven omdat ze daar meerdere druivensoorten mogen gebruiken om zowel witte als rode Bordeaux te maken. In de Bourgogne wordt er ook geassembleerd met wijnen uit één druifje, maar dan bijvoorbeeld uit verschillende houten fusten. Assembleren is dus eigenlijk mengen. Zo assembleerden wij zelf de Pouilly Fumé Gastronomique bij Alain Cailbourdin. De Kennisbank voor Wijn

Accijns

Accijns is een duur woord voor belasting op lekkernijen en genot. De schatkist van ons land vaart wel bij het drinkgedrag van de bevolking. Op iedere fles wijn waarin tot 15% alcohol zit, gaat er ongeveer € 0,67 naar de staat. Dit is omgerekend € 88,36 per 100 liter ingevoerde wijn. Dat betalen wij, de importeurs, aan accijns en dat wordt natuurlijk doorgerekend aan de eindconsument. Ieder land in de EU heeft zijn eigen tarief. In wijn producerende landen is dat te verwaarlozen, Frankrijk  € 4,00/hl, Spanje en Italië, betalen vrijwel niets ???? Tot 2017 betaalden wij een luxetax op Champagne en Lookalikes van rond de € 240,00/hl. … na het verschijnen van deze Vlog van de Wijnman werd dat afgeschaft. 😉 De Kennisbank voor Wijn.

Afdronk

Als je gaat proeven is het laatste onderdeel van het grote genieten … de afdronk ! Hoe lang blijft de smaak van de wijn nog achter in je mond, op je tong en aan je gehemelte. Men heeft het dan graag over een ‘lange’ afdronk, een afdronk die ‘filmend’ achterblijft ……Enfin bedenk de rest er zelf bij.

de mond
Aanzet

Wals de wijn in je glas, zie ook walsen, ruik en snuif de geur, neem een flinke slok en spoel de wijn flink door je mond. Spuug uit en wacht tot de wijn zijn werk doet in de mond. Deze eerste indruk van de wijn die je dan ervaart noemen we de aanzet. Het mooiste moet dan nog komen !

Alcoholische Vergisting

De alcoholische vergisting is de eerste omzetting van suiker naar alcohol. Het is eigenlijk een fermentatieproces waarbij de suikers Glucose en Fructose worden omgezet in Ethanol en Koolstofdioxine. Vanwege de laatste stof moet je in een wijnkelder goed ventileren vooral niet met je hoofd boven een vergistende kuip gaan hangen. Je zal niet de eerste zijn die in zijn  eigen wijn is verdronken. Zie ook Vinificatie.

Animaal

Animaal… Een wijn die ruikt of smaakt naar beesten of dieren? Jawel de term wordt vaak gebezigd door beroeps-snuffelaars. Ze ruiken dan mest, stalgeuren paardenzadels en ook gewoon poep!  Nu ja veel  zogeheten wijnkenners halen daar wellicht hun neus voor op maar de echte liefhebber vind het reuze fijn om dit soort kenmerken te vinden in hun net aangeschafte Syrrah of Bourgogne.  Ook de rode wijnen uit de Anjou kunnen soms beestachtig goed zijn!

B

Bag in Box, door de Fransen BIB genoemd, is wijn in plastic zakken. Deze zakken zitten dan weer in een kartonnen doos waar een schenkkraantje in is gefrutseld.  Ideaal voor boot-en jachtbezitters, immers geen rollende en breekbare flessen aan boord tijdens zwaar weer. De meeste van deze jachtbezitters varen dan natuurlijk niet maar ja….Overigens zijn de BIB’s tegenwoordig van goede kwaliteit, ze laten geen lucht toe, ze zuigen zichzelf vacuüm. Daarmee blijft een geopende BIB langer houdbaar dan een geopende fles.

Wijn in een zak
Bannée de Meursault

Dit is het afsluitende feest van De Grands Jours de Bourgogne en vindt altijd plaats aan het einde van de maand Maart. De komst van de Lente wordt gevierd en dat gaat ook gepaard met de eerste bottelingen van de wijnen uit het dorp Meursault. 400 gasten genieten op Château de Meursault van 5-6 gangen diner, bereidt door een Sterrenchef uit de omgeving. Hij wordt hiervoor beloond in wijn, aangeboden door de wijnmakers uit Meursault en wijde omgeving.

Barrique

Een Barrique is een houten fust, in dit geval een houten fust geschikt om 225 liter wijn in te laten rijpen. De Barrique heeft de bijnaam “Bordelaise”, daar deze fustvorm en inhoud veelal in de Bordeaux wordt gebruikt.  Zo’n tonnetje kost al gauw rond de € 700,00 per stuk dus even snel rekenen betekent 225 liter is ong. 300 flessen…. 700: 300 = € 2,33 per fles méér. Je kunt ook houtaroma toevoegen, of theezakjes met hout gebruiken, houten snippers in de wijn gooien, maar dat wordt allemaal niets. Zie ook Pièce Bourguignonne. Zie ook Brûlage.

Franse wijnkelder
Benne (La)

Benne ( La  ) is het Franse woord voor Wijn-Aanhangwagen. Deze aanhangwagen heeft een uit de kluiten gewassen schroefdraad in de bodem, die de net geoogste druiven, bij thuiskomst, al draaiend uit de wagen op de lopende band of Table de Tri brengt. De druiven verdwijnen dan uit het zicht, naar het hol van de Wijnleeuw c.q. de wijnmakerij.

Benne de Vendange = speciale laadbak die wijnboeren gebruiken tijdens de oogst om op een efficiente manier hun druiven van het land naar de wijnmakerij te brengen.
Blanc de Noir

Blanc de Noir is  witte wijn die gemaakt wordt van blauwe druiven .Let wel het zijn dan rode/blauwe druiven die een kleurloos sapje hebben. Je kunt er dus witte wijnen van maken als je de schillen meteen weg haalt bij het sap, want in de schillen zitten de kleusrtoffen voor  de rode en/of rosé wijnen. Een Noir de Blanc is dus vrij lastig, want rode wijn gemaakt van witte druiven is niet mogelijk.

Blanc de Noir
Biologische Wijnen

Biologische Wijnbouw is een beladen begrip, velen weten er geen snars van en grijpen op goed geluk maar naar een wijn in de Super die op de plank “Biologisch” staat. “Biologisch” is de nieuwe Marketing slogan, die juist veel wordt gebruikt op alles wat wij dagelijks gebruiken….. Ja eten en drinken ! Vraag je in ieder geval altijd af hoe het kan dat een supermarkt “Bio” eten en drinken verkoopt en waarom het dan ook nog eens extra duur is! Ga voor meer wijn weten naar “Organic Wines”.

Bourgogne Passetoutgrain

Bourgogne Passetoutgrain is een wat ouder begrip. Het is rode Bourgondische wijn gemaakt uit 2/3 Gamay en 1/3 Pinot Noir. Echter sinds de toenemende populariteit en de resultaten van de Pinot Noir is men in de Bourgogne geen voorstander meer van het “mengwijntje”. Uiteindelijk vindt men in de Noordelijke Bourgogne, dat ze het Gamay druifje van de zuiderburen niet nodig hebben, want deze ziet men als inferieur bij de Pinot Noir. Natuurlijk denken ze in de Beaujolais, behorend bij de wijnstreek Bourgogne, daar heel anders over – België – Nederland-  verhouding ?

Bordeaux

Bordeaux is een wijnstreek in West Frankrijk aan de Atlantische kust. Het gebied heeft een wereldwijde faam opgebouwd in voornamelijk rode wijnen. het is zaak om je goed te verdiepen in de structuur van het gebied want er wordt nogal wat gemaakt en er is veel kaf onder het wijnkoren. De Bordeaux produceert bijvoorbeeld meer wijn dan er in heel Australië wordt gemaakt.  Bordeaux kent zijn eigen wijnclassificatie; Palmarès. Die bestaat uit 5 Grand Cru benamingen. De lijst werd eind negentiende eeuw samen gesteld door de Bordeaux producenten n.a.v. de wereldtentoonstelling in Parijs (Eiffeltoren) en werd sindsdien nog maar één keer aangepast. De belangrijkste druiven zijn de Cabernet Sauvignon, Merlot en Cabernet Franc. De Kennisbank voor Wijn.

Botrytis Cinerea

Botrytis Cinerea is de volledige Latijnse naam van een schimmeltje. Deze schimmelbacterie houdt van zuurstof en is Aëroob waardoor deze zich makkelijk kan verplaatsen in een wijngaard.  Als hij op bezoek komt, dan is dat meestal in het najaar als de druiven rijp aan de wingerd hangen. Hij zorgt dan voor het uitdrogen van de druif door microscopisch kleine gaatjes te prikken in de huid van de arme druif zodat het water verdampt en de smaakstoffen overblijven. een bijzonder en natuurlijk proces wat geweldige zoete wijnen geeft. Côteaux du Layon, Beerenauslese, Sauternes.

Sauvignon
Brûlage

Om een wijnfust te maken moet je de houten duigen zien te buigen. Dat doe je door een vuurtje te stoken in het centrum van het te maken fust. Hoe hoger het vuur, brûlage fort, hoe sneller je de houten duigen kunt buigen tot een fust, Hoe lager… hoe langer het duurt, brûlage leger. Hoe hoger het vuur, de brûlage, hoe meer de wijn naar hout en brand gaat smaken, hoe lager het vuur, hoe verfijnder het effect van het houten fust. In de US moet alles sneller, daarom smaakt die Chardonnay vaak meer naar hout dan naar fruit.

Bulkwijn

Bulkwijn is de basis voor wijnen die veelal in het supermarktsegment voorkomen., de druiven worden aangeplant in lange rijen en in grote hoeveelheden tegelijk. We praten hier dan over soms wel duizenden hectares wijnbouwgrond aan één stuk zodat er ook nog eens monocultuur ontstaat, zeer gevaarlijk omdat er dan snel ziektes ontstaan net als in de dierenwereld, die snel overslaan en niet te beteugelen zijn. Wat doen we dan…. spuiten met die hap dus verbaas je niet als je in een schroefdopje chardonnay van € 3,50/ fles zomaar 25 verschillende sporen van pesticiden aantreft. De verkregen wijnen/sapjes worden over het algemeen dan ook niet ter plekke gebotteld maar per spoor naar een daarvoor ingerichte bottelarij/flessentrekkerij vervoerd… Proost, Nederland is één van de belangrijkste markten

C

Cabernet Sauvignon

De Cabernet Sauvignon is één van de bekendste wijndruiven die er zijn voor rode wijnen. Dit komt waarschijnlijk door de wereldwijde faam van de Bordeaux wijnen. De Cabsav ( spreek uit: Kèbzèv,) zoals de Amerikanen graag zeggen, heeft wel een klein probleem. Het is een laat rijpe druif. Daar waar hij gemengd wordt met de Merlot zoals in Bordeaux , kan hij pas veel later worden geoogst als zijn maatje de Merlot,  deze is vroeg rijp, waardoor een logistiek en dus financieel probleem kan ontstaan.  Plukkers zijn kostbaar en wachten op een rijpe druif is dat ook. Te vroeg oogsten is jammer, maar scheelt geld. Vaak ruik en proef je een onrijp geoogste Cabsav doordat er geuren en smaken van groene paprika in de wijn zitten. Jakkes !

Cabernet Franc

Cabernet Franc wordt wel gezien als één van de voorvaderen van de Cabernet Sauvignon. De “Franc”  is een weerbarstig typje. De één vindt het helemaal niets en de ander loopt stad en wijnland af om maar een mooi exemplaar te vinden. De druif vindt zijn oorsprong in de Loirestreek in Frankrijk, waar hij roem heeft vergaard in Bourgueil, Chinon en Saumur Champigny. In Bordeaux word hij in de Medoc veel gebruikt om Bordeaux wat meer kracht en pit te geven. aan de Loire wordt hij meestal zelfstandig gebruikt, zie ook Monocepage. Deze druif heeft vaardige wijnhanden nodig. Hij moet goed rijpen anders wordt het zwaar werk om te drinken. Maar eenmaal goed gemaakt kan dit mannetje zeer lang houdbare rode wijnen maken.

Chablis

Chablis één van de meest noordelijke wijngebieden van Frankrijk. De Chardonnay, hier ook wel Beaunnois genoemd, is hier de koning. Het gebied is ooit wijnen gaan maken onder invloed van de geestelijke ordes en dankt zijn populariteit aan de droge witte wijnen uit het gebied.  Chablis is vaak de standaard voor wijnmakers uit de “Nieuwe Wereld”. Het is daarmee ook de meest geïmiteerde wijn in de wereld van de wijn. Men roept al snel ‘Ahhh Chablis’ als er weer onbeduidende Chardonnay in het glas tuimelt. PAS OP en informeer en proef goed….de vraag naar dit sapje is wereldwijd zo groot dat er veel meer Chablis wordt gedronken, dan dat kleine gebiedje zou kunnen produceren.

Chambreren

Chambreren komt natuurlijk van het Franse woord Chambre, kamer. Simpel gezegd Chambreren is het op kamertemperatuur brengen van je wijn. Let er dan wel op wat je kamertemperatuur is want het begrip stamt al uit lange vervlogen tijden, toen de kamertemperatuur een stuk lager was dan nu. Als je nu wijn drinkt op kamertemperatuur dan zit je zomaar op 22 graden, dat is zeker 6 graden te warm, dan proef je alleen alcohol.

thermometer
Champagne

Champagne is een mousserende wijn uit het gelijknamige gebied in het noorden van Frankrijk. Daar is alles mee gezegd behalve dat…. de naam onwaarschijnlijk goed is beschermd…de marketing van het drankje enorm goed is…dat het ook erg lekker, maar ook heel vies kan zijn…en dat het wordt gemaakt van Chardonnay Pinot Noir en Pinot Meunière druiven. Belangrijkste is dat de mousse ontstaat door gisting in de fles en er dus geen bubbels aan worden toegevoegd = methode Spa Rood of Prosecco. Let vooral op de kleine familiedomeinen zoals Vieillard Millot.

champagne
Château

Een Château is een Kasteel !

frankrijk
Chateauneuf du Pape

Letterlijk vertaald zou je denken aan het nieuwe kasteel van de Paus en daar zit een kern van waarheid in. Toen wij nog meerdere Pausen hadden streken zij ook neer in dit kleine dorp ten westen van de Rhône en zij dronken daar de wijnen. Het is nu een wereldberoemd wijndorp, waar prachtige rode wijnen worden gemaakt van voornamelijk de Grenache druif, ook Syrah,  Mourvèrdre, Cinsault spelen een , bescheiden, rol en er wordt ook wat witte wijn gemaakt, exclusief spul dat dan weer wel !

de toegangspoort naar Châteauneuf-du-Pape
Chardonnay

Wijndruif, deze wordt overal ter wereld ingezet in de wijngaard. Het wordt ook wel de HOER van de wijnvelden genoemd. Je kunt hem overal planten en groeien doet hij ook. Maar de kunst is, om er ook wat moois van te maken. Helaas wordt een matige Chardonnay vaak opgekikkerd met veel hout, niet alleen van vaten maar ook met houten snippers, echter waar komt de druif vandaan ?

De Chardonnay druif
Chardonnay

Wie was er eerder? De hierboven omschreven wijndruif, of het gehucht van een paar huizen en een kerk in de zuidelijke Bourgogne? Voor de bewoners van het dorp is dat wel duidelijk. De wijnwereld weet het niet echt, wij hebben daar natuurlijk onderzoek naar gedaan.

Plaatsnaambord Chardonnay
Chenin Blanc

De Chenin Blanc is een veelzijdige vriend. Hij wordt op veel plaatsen aangeplant zoals in Zuid Afrika, waar ze hem de Droë Steen noemen. Een vreemde naam voor een weldadige witte wijn? De Wijnman haalt zijn Chenin Blanc op de enige juiste plek in de wijnwereld en dat is in het Loiregebied van Frankrijk. Hier verschijnt deze druif in alle denkbare vormen. Van eenvoudige witte landwijn tot de edelzoete lekkernij langs de rivier de Layon. Daar maakt Ines Raccault haar Côteaux du Layon “La Passion”. Verder wordt de wijn ook verwerkt tot bijzondere mousserende wijnen en in Vouvray wordt hij in alle vormen gemaakt. Chenin Blanc.. Proef een mooie Savenièrres, Cremant de La Loire en besluit je dag met een glas Bonnezeaux, om maar wat te noemen.

Clairette de Die

De stad Die ligt in de uitlopers van de Franse Alpen. Het is ook de plek waar de rivier de Drôme uit de Alpen komt kabbelen en daar waar een rivier is…..daar vindt je vaak ook wijngaarden, zo ook hier! Tegen de uitlopers van de Alpen liggen de wijngaarden op soms wel 800 meter hoogte. De gebruikte druif is de “Muscat au petit Grains” ook wel de Clairette genoemd. De productie vindt plaats volgens de “Methode Rurale” of “Dioise” . Hierbij vindt de tweede gisting plaats op de fles, door de aanwezige suikers in het sap. Door de omgevingskou stopt de vergisting op natuurlijke wijze bij ongeveer 7% alcohol. Dan krijg je dus een hele zachte en verfrissende mousserende wijn, die een heerlijke muskaatsmaak heeft en licht zoet van karakter is. Het lage alcholpercentage geeft hier dus eigenlijk een “Light” product, maar dan eentje die op natuurlijke wijze is ontstaan en niet uit de fabriek komt.

Clos

Clos is de Franse benaming voor een ommuurde wijngaard. Dit fenomeen stamt eigenlijk uit de tijd van de Franse revolutie ( 1789-1799). Robespierre en nog wat van zijn vrienden ontketenden de revolutie met de kreet “Herverdeling” en “Macht aan het gepeupel” en dat resulteerde tot een ware wedloop op de landerijen van de geestelijkheid, die alles in bezit hadden. Snel wat stenen bij elkaar zoeken om je eigen plekkie van omheining te voorzien, zo kon je snel je eigendom afbakenen. Vanwege de vele kloosterordes in de streek, zie je dit fenomeen heel vaal in De Bourgogne. zie Clos de Vougeot. De Kennisbank voor Wijn

Clos de Vougeot

Clos de Vougeot is wellicht de beroemdste Clos van de Bourgogne. Deze wijngaard beslaat 50 hectare gelegen tegen de Côtes van het Massif Central. Dit komvormig gebiedje heeft een bijzondere ligging en daardoor ook een uniek microklimaat. Het stukje grond is zeer geliefd en kostbaar. Clos de Vougeot heeft ongeveer 80 eigenaren, allemaal hebben ze kleine stukjes, soms maar twee are, waar ze de kostbare Vougeot wijnen op telen. Beroemd in de wereld van de wijn is het Cistercijnse klooster Château de Clos de Vougeot, waar de gelijknamige wijnorde van de Tastevin is gezeteld, zie ook Confrerie des Chevaliers du Tastevin. De Kennisbank voor Wijn

Bourgogne

Confrèrie des Chevaliers du Tastevin

De Confrèrie des Chevaliers du Tastevin is de bekendste wijnbroederschap ter wereld. Ooit is deze Confrèrie ontstaan in de crisis van de dertiger jaren van de vorige eeuw. Er werd geen wijn meer verkocht in de streek en zo besloot men in de krochten en kelders van Nuits Saint Georges zelf de wijnen maar op te drinken. Vrienden, gezagsdragers en relaties werden uitgenodigd en zo ontstond een levendige zaterdagavond, waar het leven in de Bourgogne werd aanbeden en gevierd. Tegenwoordig bestaat de Confrèrie uit ongeveer 14.000 leden wereldwijd, waaronder Catherine Deneuve, Bill Clinton en uiteraard Arend Jan de Wijnman. De Kennisbank voor Wijn

Chevaliers
Cot

Cot is de Franse- of Loire benaming voor een weerbarstig druifje van rode kleur.  Deze druif vindt zijn origine in het Loiredal, maar veroverde de wijnwereld ook onder de naam Malbec. Mits goed gesnoeid geeft de druif een krachtige wijn, die een behoorlijk gehalte aan tanines met zich mee brengt. In Argentiniê is hij veel gebruikt en in het Loiredal wordt hij veel gebruikt in combinatie met de cabernet franc. Een beetje houtopvoeding doet de wijn goed en geeft hem een wat soepeler karakter. Vincent Leclair teelt de druif op de kleine appellatie van Touraine Chenonceaux, genoemd naar het prachtige kasteel ter plekke…..proeven dus !

Côte

Côte is het franse woord voor heuvel of heuvelhelling. Met een beetje kennis van een wijnstreek weet je dan ook al snel tegen welke Côtes de beste wijngaarden liggen en wat voor zonexpositie zo’n Côte kan hebben. Denk maar eens aan de Côtes de Beaune en de Côtes de Nuits in de Bourgogne. Een andere betekenis geldt natuurlijk voor de immer voortrazende tourist, die alleen maar vol gas op weg is naar de Côte d’Azur en/of de Côte d’Argent,  en die zich niks aantrekt van de Wijn – Côtes die hij onderweg voorbij snelt ! daar heeft het woord Côte een heel andere impact

Crémant

Crémant is de benaming voor mousserende wijnen uit Frankrijk die NIET geproduceerd worden in de Champagne, maar wel volgens dezelfde productiemethode worden gemaakt.  Vergisting ( 2x ) op de fles en rijping in de wijnkelder voor een ruime periode. Er zijn heel wat kunstenaars die je een geweldige Crémant de Bourgogne kunnen aanbieden. Neem een fles “La Finesse d’Inez”, een prachtige Cremant de la Loire, of overtuig je met de Cremant d’Alsace van Arnaud Baur, wijnen die je aanzienlijk lager in prijs kunt aanschaffen, maar pas wel op voor al die fabrieksrommel zoals Ackerman uit de Loire….. vaak dezelfde prijs als de kleine mannen…… maar de effecten zijn vaak desastreus.

Chaptaliseren

Chaptaliseren is het bijgooien van suiker bij de gistende wijn om zodoende het alcholpercentage van de uiteindelijke wijn op de juiste hoogte te krijgen. Jean Antoine Chaptal was een scheikundige die dit proces uitvond en zodoende één van de belangrijke mensen in de vroege wijnwereld werd. Immers in vroegere tijden waren wijnmakers veel meer afhankelijk van het oogstjaar en in mindere jaren was er weinig zon = weinig suiker = weinig alcohol. Om wijn goed te kunnen bewaren heb je een minimum percentage alcohol nodig en als de natuur je die niet kan geven, dan kun je dat zelf regelen volgens Chaptal.  PS: De kwaliteit van de wijn komt hiermee niet in het geding!

Chaptaliseren
Cru

Cru, betekent letterlijk groeiwijze of gewas in het Franse wijnland. Het is een benaming die je op weg helpt om een bepaalde kwaliteit en herkomst te achterhalen.  Meestal verwijst zo’n Cru benaming naar een specifiek gebied, dorp of zelfs een nauwkeurig omschreven wijngaard. zie ook Grand Cru en Premier Cru.

D

Decanteren

Decanteren, zie ook Karafferen, is letterlijk het overschenken van wijn in een karaf. Bij oude wijn doe je dat heel voorzichtig om het Depot niet mee schenken. Bij jonge wijnen doe je dat zo agressief mogelijk om de wijn een lekker vers shot lucht te geven. Dan opent de jonge wijn zich sneller. Oude wijn is breekbaar en fragiel, wees dus voorzichtig, net als met de oudere mens !

wijn drinken
Depot

Eigenlijk komt het woord Depot van het werkwoord deponeren. Dat is precies wat de wijn doet bij oudering of temperatuurverandering. De wijn deponeert zijn vaste stoffen in de wijn door schommelingen van temperatuur en oudering. Het is niet lekker om op te drinken….. Het is vaak wel een teken van lichte filtering en goede kwaliteit. De Kennisbank voor Wijn

Dosage

Dosage wordt gebruikt bij het maken van mousserende wijnen, die volgens de methode uit de Champagne worden gemaakt. De Dosage, een combinatie van druivensuiker en wijn, wordt op het laatst toegevoegd aan de wijn voordat de definitieve (Champignon)kurk op de fles gaat. Het gehalte aan suiker in deze ‘likeur’ bepaalt uiteindelijk de graad van zoetheid in je Champagne of Crémant, Brût, sec of demi-sec.

Dosage
Dropstop

De Dropstop is een hulpmiddel bij het uitschenken van wijn. Het is een aluminium of kunststof rond schijfje dat je door het te buigen in de hals van de geopende fes wijn kan plaatsen. Hierdoor druppel je niet meer tijdens het uitschenken van de wijn. Ideaal voor incontinente wijnservice.
Bijna jammer dat er niet zoiets voor mannen bestaat. 😉 De Kennisbank voor Wijn

Franse wijn
Druifluis (Phyloxera)

De Druifluis ( Phyloxera Vastratix ) is dè vijand van de wijnstok. Het is een lastig insect welk in de negentiende eeuw de oceaan overstak vanuit Amerika, niet alles wat daar vandaan komt is goed, en zich tegoed deed aan de wortels van onze Europese wijnstokken. De gehele wijnwereld werd door dit luisje aangevreten totdat ze erachter kwamen dat indien je de bovengrondse kant van onze wijnstok op de wortelstok van een Amerikaanse druivensoort ging enten…… dan werd het probleem effectief bestreden. Nu staan dus vrijwel alle wijnstokken ter wereld ge-ent op de Amerikaanse wortelstok van de Vitis Lambrusca, geen Lambrusco overigens.

E

Etiket

Het etiket is het visitekaartje van je fles. Veel wijnkopers kiezen onbewust een wijn waarvan het etiket ze aanspreekt. Dat is in ons land logisch, want er zijn maar weinig “Wijnkoopplaatsen”, waar je van deskundig advies wordt voorzien bij de aanschaf van je wijn. Schappen vol met van allerlei onbenullige, sierlijke, ouderwetse en moderne etiketten sieren het schap. Uit onderzoek is gebleken dat men in Nederland het eerste kiest voor een wijn met een etiket met dieren erop ????? Baron de Rothschild had dat goed door… ieder jaar een beroemde kunstenaar die het etiket verzorgd. Zo kliederden Karel Appel, Picasso en Chagall al wat moois bij de wijnen van dit vermaarde wijnhuis! De Kennisbank voor Wijn

Enten

Enten doen we niet alleen in de wereld van de wijn, maar de techniek wordt ook veel gebruikt in de groente- en fruitsector. In feite snijdt je het bovenste deel van het onderste deel van de wijnstok uit elkaar om daarna het onderste deel van een andere soort weer te plakken op de bovenste helft van de eerste soort. Hiermee kan je dus wijnplantjes kweken die bijvoorbeeld resistent zijn tegen blinde konijnen, vervelende torren en bladschimmels. Weet dat de huidige wijnstok vrijwel overal ter wereld op een Amerikaanse onderstok staan, want is weerbaar tegen de druifluis.

tekening
Etikettendrinkers

Etikettendrinkers zien we in ons land met grote regelmaat. Het zijn dames en heren die goed aangekleed naar wijnproeverijen gaan. De dames hebben dan de vreemde gewoonte om een parfum als  Chanel in grote hoeveelheden toe te voegen aan de garderobe. De bijbehorende heren zijn  graag gewapend met een goede sigaar.  Bij het proeven wordt dan ook meestal geen gebruik gemaakt van de kwispedoor, alles wordt zorgvuldig door geslikt. Dan wordt de fles ter hand genomen om het etiket te bekijken, wat doorgaans niet begrepen wordt en dan is er nog maar één vraag: “Wat kost dat nou…. zo’n flesje ?” De Kennisbank voor Wijn

Esca

Escla is weer zo’n vervelende ziekte in de wijngaard. Het is een soort paddenstoel, die zich een weg vreet in de onderstam van de wijnstok. Vroeger werd dat wel eens verholpen met vieze middeltjes, die dan weer in je glaasje wijn terecht kamen, tegenwoordig wordt het vakkundig weg gesneden door wijnboeren met passie en geduld. Groot wijngrondbezitters trekken het arme wijnstokje met geweld uit de wijngaard en zetten er nieuwe planten voor terug! Alain en Loïc Cailbourdin zijn van die Tandarts-Wijnboeren die  gewapend met een mes de Esca te lijf gaan, ZIE HIER

F

Filmend

Filmend is weer zo’n prachtige term die je gebruikt bij het proeven van wijn. Het is een boterig en vet gevoel, waar door je soms het idee krijgt een slok maisolie te proeven in plaats van wijn. Het gevoel doet zich veel voor bij “Oaky” Chardonnays en houdt direct verband met houtlagering in de wijn.

cartoon
Filtrage

Filteren of Filtrage wordt door wijnmakers gedaan om de kopers van wijn te plezieren. Immers er is geen consument die bij de plaatselijke Appie of Gall een troebele wijn wil kopen. Filteren kent vele vormen.  Kleine wijnmakers gebruiken veelal natuurlijke filters gemaakt van klei, kiezel en kalk, of gebruiken een culinair systeem, die de chef in de keuken gebruikt, filteren met opgeklopt eiwit, waar je ook je bouillon mee kan ‘klaren’. De grotere caves gebruiken industriële membraanfilters, waar de wijn onder grote druk door wordt geperst. Er blijft dan een zuur smakend glaasje water over, waar ook wat alcohol in zit. De Kennisbank voor Wijn

G

givry

Klein stadje in de zuidelijke Bourgogne, Côte Chalonnaise, nabij Chalon sur Sâone. Bekend om zowel rode wijnen van de Pinot Noir, als witte wijnen van de Chardonnay. De meeste wijnmakers bevinden zich rondom het dorpje, wat een leuke kern kent en een paar eenvoudige eetgelegenheden heeft.

Gist

Gist is een eencellig Micro Organisme welk in de vrije natuur voorkomt en…. je raadt het al ook op de druiven in de wijngaard. Bij blauwe druiven kan je dat goed zien, dan zie je een grijsblauwe waas op de druifjes zitten die je eraf kunt spoelen, even later zijn ze dan weer terug, want gist is een aerobe schimmel, die zich dus goed vermenigvuldigd bij aanwezigheid van zuurstof. Een goede wijnmaker gebruikt de natuurlijke gistcellen uit de wijngaard, de grote oppervlaktetelers hebben geen geduld en tijd om te wachten op de natuurlijke gisten van de wijngaard en gebruiken gekochte en gemanipueerde gisten van bijvoorbeeld Gist Brocade uit Nederland, dan smaken alle wijnen hetzelfde!

Gist
Geur

Geur is wellicht het belangrijkste zintuig voor het herkennen en genieten van wijn. Het maakt niet uit of je een grote of kleine neus hebt, ze doen allemaal hetzelfde…. ruiken! Een verkoudheid kan dus wel degelijk roet in het eten gooien, want dan is de geur enigszins verstoord.

Grands Jours de Bourgogne

Dit is een twee jaarlijks terugkerend wijnfestijn in de Bourgogne. Vakmensen uit de hele wereld, of zij die zich daarvoor uitgeven, bezoeken een hele week lang ongeveer alle producenten uit de streek. Proeven, commentaar, weer proeven, lunchen, proeven, hapje tussendoor en s’avonds weer dineren. Dat gaat 7 dagen lang door, waarna de week afgesloten wordt met de Bannée van Meursault.

affiche
Grenache

Grenache, dat is echt zo’n alleskunner. Het is een blauwe druif die goed tegen de hitte kan en veel wordt aangeplant in de Rhône en de Provence. Het is een serieuze meneer die goed in toom moet worden gehouden, want hij groeit als een wilde. Hij produceert wijn met rode kleur, in Spanje als de Garnacha. Als alleen het sap wordt gebruikt zonder de schil, dan komen er verrassende witte wijnen uit voort, die vooral samen met de Rousanne, stijlvolle en elegante topwijnen kunnen maken. Drink een witte Chateauneuf du Pape bijvoorbeeld.

H

hectare

De oppervlaktemaat hectare wordt vaak gebruikt in de wijnwereld om aan te tonen hoe groot of klein je wel niet bent. Een hectare is 100m x 100m. Dat is net iets groter als een voetbalveld. De kosten van een hectare wijnbouwgrond verschillen nogal.  Er zijn kleine gebieden waar je voor € 10.000 nog een hectare kunt kopen, Pierre Desroches legt hier uit dat hij rond Pouilly Fuissé pas nog € 300.000,– betaalde voor zijn nieuwe hectare. De Kennisbank voor Wijn

Hectoliter

Een hectoliter is een inhoudsmaat die niet alleen is weggelegd  voor wijn. Een hectoliter is 100 liter, in ons geval wijn, deze inhoudsmaat wordt vooral door de belastingdienst accijnzen wordt gebruikt, om ons, de importeurs van deze goddelijke drank, per hectoliter ingevoerde wijn te kunnen belasten voor de ingeklaarde alcohol die in een fles wijn zit. Zie ook Accijns

Hangtijd

Hangtijd is in deze zeker niet gerelateerd aan de tijd dat onze jongeren in parkjes en op pleintjes hangen, maar het heeft direct te maken met de tijd dat de wijnboer besluit om zijn druiven nog even te laten hangen tot de goede rijping is bereikt, flauw hè

Houdbaarheid

Als je een fles wijn opentrekt, dan gaat hij gewoon op…. Tenminste dat is bij mij de gewoonte. Mocht dat nu niet zo zijn, ga dan niet dat gehannes aan met pompjes en speciale afsluiters , maar pak zo’n glazen afsluiter, een vino lock en sluit je fles daarmee af. Belangrijker is nog dat je de fles in de koelkast bewaard. Tip..koop nooit halve flesjes, de inhoud ten opzicht van het raamwerk ( glas ) is zo klein dat de wijn schade ondervindt van het mooie uitzicht ( lees daglicht ) veel halve flesjes zijn al overleden voordat ze bij je op tafel staan.

Hout

Hout in de wijn…. Voor velen nog een geheim.  De enige echte manier om wijn ondersteuning te geven met hout is het gebruik van goede eikenhouten fusten. Namaak, plagiaat, bedrog.. het is er allemaal. De methode “Theezak” is bekend en wordt gebruikt. Je vult grote doeken met houtzaagsel en snippers, en laat die dan zakken in de tanks. Ook worden er machines met houten ‘lepels’ van vers hout gebruikt die dan in de wijn rond draaien, allemaal foute manieren, want we willen geen hout drinken maar wijn. Houtinvloed is bedoeld om bepaalde types wijn te ondersteunen en niet te verpesten, wijn is gemaakt van fruit en niet van eikenbomen, Onthoud dat !

Wijn ?

I

Irancy

Het dorpje Irancy ligt in de wijnstreek van Chablis. Het is samen met Epinueil het belangrijkste wijndorp voor rode wijnen van de Pinot Noir druif in de Chablis streek. Lichtvoetige elegantie en mooie frisse wijnen zijn kenmerkend voor het dorp. Dat is dus vrij noordelijk in het Franse wijnland. Door de klimaatverandering, het wordt iets warmer en zijn de resultaten een stuk beter dan 30 jaar geleden. Het is dus de moeite waard om deze vrij onbekende Bourgogne serieus te nemen, want je kunt er voor goede prijzen fijne wijnen vinden. Dat vinden wij in Nederland toch erg belangrijk!

Irrigatie

Irrigatie is al jaren een onderwerp van discussie. Velen, waaronder ikzelf, zijn van mening dat je de natuur zijn werk moet laten doen en dus irrigatie moet verbieden zoals dat in Frankrijk het geval is. In midden Europa hebben we voldoende hemelwater om de plantjes goed te laten groeien. Maak het de druifjes niet te makkelijk door water te geven, want daar krijg je slappe en onpersoonlijke wijnen van. Net als de mens moet je een beetje moeite doen om je karakter te vormen en tot op latere leeftijd in vorm te houden. De Kennisbank voor Wijn

J

Jeroboam

Jeroboam is een grote wijnfles met een inhoud van vier en een halve liter. Dat zijn zes normale flessen. Voordeel, de wijn rijpt lekker langzaam en goed. Nadeel : Het is een heel gesjouw om zo’n fles uit te schenken.

Julienas

Julienas is een Cru uit de wijnstreek de Beaujolais. Het dorp ligt aan de noordzijde van de Beaujolais en heeft de Gamay druif als bron van de wijnen.  Wijnen gemaakt volgens een aparte vinificatie, Maceration Semi Carbonique, waardoor wijnen ontstaan die gekenmerkt worden door het zomerse, soepele en fruitige karakter.  Julienas is één van de noordelijkste dorpjes en Bernard Santé is wijnmaker in de streek. Ongefilterd, zie filtrage, en soepel, serieuze wijn voor grote feesten. De Kennisbank voor Wijn

K

Kater

De KATER….wie kent hem niet ! De kater wordt meestal veroorzaakt door overmatig drinkgedrag, maar dan wel van alcoholische versnaperingen. Alcohol heeft uitdroging als bijwerking. Veel toiletbezoeken tijdens een drinkgelag kennen we allemaal. Het gevolg hiervan is dat ons hersenvolume inkrimpt, ook dat nog…. en dat er zodoende spanning  tussen de hersenen en de hersenpan ontstaat. Hierdoor wordt het spul daarboven gevoelig en is het aan te raden om veel water te drinken tijdens de alcoholinname.  PS veel water drinken beïnvloedt niet het alcoholpercentage in je bloed, dat blijft gewoon aanwezig, vraag het maar aan Oom Agent. Overigens kan gekrijs van de kater van de buren ook een vreselijke invloed hebben op je nachtrust !

Kamertemperatuur

Kamertemperatuur is een rekbaar begrip. De gemiddelde kamertemperatuur in 1901 was een stuk lager dan nu in 2021. Immers we hebben allemaal centrale verwarming, onze huizen zijn geïsoleerd en we hebben veel glas rondom. In vroeger tijden waren kwam de kamertemperatuur maar zelden boven de 18 graden, een prima temperatuur voor rode wijnen, of zelfs wat lager ! Tegenwoordig is onze kamertemperatuur 22 graden Celsius… veel te warm voor wijn, de alcohol gaat dan overheersen en het fruit en de frisheid in de wijn gaan verloren! TIP: Kijk uit bij mensen die een wijnrek naast de open haard hebben staan, dat zouden zomaar Etikettendrinkers kunnen zijn. Leuk om te zien misschien, maar het sap wordt er niet drinkbaar door.

Klaren

“Klaren” doen we ook met wijn. Immers niemand wil tegenwoordig nog “blinde” wijn drinken ! Getver, dat is bedorven wijn zullen velen wijnwinkeliers horen als ze een ongefilterde wijn uit het schap halen. Daarom liggen ongefilterde wijnen bijna niet meer in de schappen. Jammer ! Klaren van wijn doen we dus voor de consument en niet voor de kwaliteit van de wijn.  Dit klaren gebeurt nog vaak met eiwitten, net als bouillon in de keuken, de eiwitten zaken dan door de wijn heen naar beneden en nemen al het aanwezige “vuil” mee naar de bodem van het vat. Hierbij worden vaak kunstmatige eiwitten gebruikt.

Kurk

Kurk is de meest gebruikte afsluiter voor kwaliteitswijnen. Daar de kurk licht poreus is in de fles met wijn, laat kurk een beetje lucht door zodat de wijn zich kan ontwikkelen. De laatste decennia komt de schroefdop enorm op, dit komt, naar men zegt door de bacterie die in kurk zit en de smaak van wijn kan verpesten. WAAR, maar er is ook nog een reden dat de kurkproductie in handen van de Portugezen is en dat de vraag groter is dan de productie…. En als je dan vrijwel de gehele productie in handen hebt dan heb je dus een ……. MONOPOLIE.. en dat is slecht voor de prijsontwikkeling. De Kennisbank voor Wijn

Kwispedoor

De Kwispedoor is een essentieel onderdeel voor een proeverij.  Als je meerdere wijnen op een goede manier wilt proeven dan dien je wijn uit te spugen…. Zonde! zeggen dan de amateurs….. maar ze hebben geen gelijk. Alcohol vertroebelt niet alleen je geestelijke vermogens maar ook je proefzintuigen. Uitspugen in de kwispedoor dus! De kwispedoor kent vele vormen, ven een eenvoudige wijnkoeler tot strak vorm gegeven kunstwerken gegraveerd door de kunstenaar. Echter ze heeft meer één doel: Spugen maar! TIP: doe onder in je spuugkoler even wat WC papier of houtwol, dan houdt je je pak of jurk vrij van spetterende wijn bij het spugen.

Kurkentrekker

Zonder Kurk geen Kurkentrekker, of is het andersom?  Ik ben een vriend van het apparaat. Alleen al dat gedoe rondom een fles met een kurk, dat is toch een feestje. Zorg voor een goede kurkentrekker, het liefst met een spiraal van teflon ( zwart ) en let op dat het spiraal minimaal 5 rondingen heeft. Er zijn veel varianten op de  markt en vooral op de vele wijnbeurzen kijk ik altijd mijn ogen uit. Hefboomtrekkers, spiraalvormige trekkers en trekkers die eruit zien als een konijn en gewoon € 150,00 kosten. Voor mij : De tweetraps kurkentrekker van Pulltap of een gelijksoortige, ze liggen bij mij overal van woonkamer tot in de auto….. De kurkentrekker. De Kennisbank voor Wijn

wijnbegrippen

L

Languedoc

De Languedoc is de wijnstreek van Zuid Frankrijk aan de voet van de Pyreneên. Het werd geringschattend altijd de wijnschuur van Frankrijk genoemd, want er kwam ook niet soeps vandaan. Maar sinds de komt van SNCF ( de Franse Spoorwegen ) werd het gebied ontsloten en kwam er meer handel op gang. De wijnen gingen door het land en  gaandeweg werd het enorme potentieel van het gebied ontdekt. Het gebied strekt zich uit van Toulouse, onder de Pyreneên, tot aan de Middelandse zee van Perpignan tot aan het Ardèche in het noorden. Het gebied heeft 5 Cru’s, waaronder de bekendere Saint Chinian

Looizuur

Looizuur is een stof die in eikenhout en boombast voorkomt. Het is dus niet het zelfde als de stof tanine. Verwante zuren komen ook in theesoorten voor en zijn de oorzaken van een ‘drogend’ mondgevoel. het zijn namelijk een vorm van zuren. wij noemen dat wel een bekketrekkertje ! De Kennisbank voor Wijn

Lutte Raisonnée

Lutte Raisonnée is wat mij betreft de meest eerlijke manier van “Organic” of Biologisch wijn produceren en wordt al decennia lang toegepast. De druiven worden zo ‘schoon’ mogelijk opgevoed in de wijngaard. Bestrijdingsmiddelen tegen ziektes en ongedierte worden alleen in de iuterste noodzaak ingezet, immers we spreken hier natuurlijk wel over het inkomen van veel families, die niet kunnen aankloppen bij de overheid als het weer eens te hadr regent of enorm vriest in het voorjaar. Tot slot weet je bij deze methode waar je aan toe bent, bij het certificaat ‘biologisch’ zie je door de regels van het bos de biologische bomen vaak niet meer.

M

Maceration Carbonique

Maceration Carbonique is een manier van wijn maken die we kennen uit de Beaujolais. Je legt de onaangetaste trosjes heerlijke Gamay druiven na de pluk meteen in een afgesloten vat, gevuld met koolzuurgas. Door deze, gekoelde. methode verloopt de gisting van binnenuit de druif. Jaja echt waar ! Hierdoor ontstaan wijnen met veel fruit, waardoor de Beaujolais zo beroemd is geworden. Vreemd genoeg gaat dit verhaal voor witte druiven niet op, er ontstaan dan vreemde geuren smaken.

Malolactische Vergisting

Malo= Melk= Melkzure vergisting. Bij deze vergisting wordt de most iets verwarmt en wordt met behulp van melkzuurbacteriën het scherpere appelzuur omgezet in het wat zachtere melkzuur. De methode wordt toegepast om met name de scherpere randjes van de wijn te verzachten. Men zegt ook wel dat de wijn wat meer aan karakter wint als er een gehele of gedeelteijke Malo-gisting wordt toegepast.

Medaille

De Medaille op een fles wijn kennen we allemaal. Dat is zo’n rond stickertje welk aangeeft brons, zilver of goud.  Zo’n medaille wordt toegekend na een grote proeverij van ingezonden wijnen, waarbij de jury bestaat uit allerlei kenners en niet kenners van wijn. De selectie is niet altijd even serieus te nemen. De ingezonden wijnen worden namelijk vrijwel altijd beloond met een medaille. Aangetoond is  dat de gemiddelde wijnkoper eerder kiest voor een wijn met een medaille dan ééntje zonder dat kleinood op de fles. Vandaar dat ook De Wijnman tegenwoordig zijn flessen laat uitvoeren met een “Medaille d’Arend”, het keurmerk voor onze wijnen. De Kennisbank voor Wijn

medaille
Media

Al weer bijna vijf jaar is De Wijnman ook vertegenwoordigd in de Media. “Gooische Business” is het Radioprogramma wat iedere vrijdagmiddag live wordt uitgezonden kop de publieke omroep NH Gooi.  Tussen 1700 en 1800 worden ondernemers, kunstenaar, musici, sporters schrijvers en nog veel meer aan de tand gevoeld. Heb je ook een goed verhaal, meld je aan…..

Medoc

Medoc is één van de belangrijkste gebieden van de Bordeaux wijnstreek. Dit gebied herbergt bijna alle grote namen van deze wijnstreek zoals de regio’s Margaux, St, Estèphe, St. Julien. de streek wordt gedomineerd door de druifjes Cabernet Sauvignon en de Merlot, daarin bijgestaan door de Petit Verdot en de Cabernet Franc en nog twee wat minder balngrijke rasgenoten. Wijnwijzen hebben het vaak over de “linkeroever” voor de Medoc, gezien vanuit de stad Bordeaux en dan is de “rechteroever” de streek rondom St. Emilon en Pomerol.

wijnkaart
Methode Ancestrale

Methode Ancestrale is een oud begrip. Voordat alle suikers zijn vergist gooi je de nog jonge wijn alvast in het flesje. De vergisting gaat dan gewoon door, dus je hebt één grote vergisting achter elkaar door. Doordat er koolzuur in de fles ontstaat stop de vergisting en blijven er suikers over. Deze schuimwijn heeft dan een laag alcoholpercentage en kan gezien worden als de natuurlijke voorloper van al die vieze “light” producten. Jerôme Vincent verstaat de originele kunst van Clairette de Die maken en doet dat in de Franse Alpen.

Mikroklimaat

Mikroklimaat is waarschijnlijk de kleinste omschrijving van een klimaatkarakter. Dit gaat soms zover dat ze het mikroklimaat van een klein stukje wijnstok of grond nauwkeurig onderzoeken en onder de aandacht willen brengen. Nu kun je dit vierkante milimeter zeiken noemen, maar voor de wetenschap van de wijn en de wijnboeren komen hier bijzondere weetjes aan het daglicht. Mikroklimaat omschrijft natuurlijke omgeving in de kleinste hoedanigheid. Bijvoorbeeld: de bodemgesteldheid van een wijngaard kan per centimeter diepte veranderen, van kleilagen naar kalk, klein gesteente, fijn gesteente en de afwatering die daarmee samenhangt.

Monocepage

De term Monocepage wil zeggen dat het sap in je fles slechts uit één druif is gemaakt. Een Grand Cru uit de Bordeaux is dat dus niet want daar zitten meerdere druiven in de fles zoals Cabernet Sauvignon en Merlot. Grand Cru uit de Bourgogne heeft slechts 1 Druif in de fles, Pinot Noir voor rood of Chardonnay voor wit en dat is dan wel een Monocepage.

Methode Champenoise

Methode Champenoise mocht tot 1994 op iedere fles mousserende wijn vermeld mits deze was verwekt volgens het exact hetzelfde procédé als in de Champagnestreek. De Champenois vonden dat niet zo’n goed idee, want ze verloren natuurlijk omzet aan de snobbies die voor minder geld een flesje konden kopen waarop ook het woord Champagne werd gebruikt. In ieder geval is het mousserende wijn, waarbij er twee gistingsprocessen in de fles plaatsvinden en waarbij niet de koolzuur wordt ingespoten volgens de methode Spa Rood zoals bij de meeste Prosecco’s en aanverwanten.

Morsen

Morsen met wijn doe je niet! … Behalve met slechte wijn,  ‘mors’ bijvoorbeeld je hele glas omver,
dan schiet het op, maar vraag dan niet om een nieuw glas, dan ben je weer net zo ver!

morsen
Muscadet sur Lie

Muscadet sur Lie is een voorbeeld van een ‘vergeten’ wijn uit Frankrijk. De wijn wordt gemaakt aan de monding van de rivier de Loire, onder de havenstad Nantes. Men zegt dat de Nederlandse VOC in de zestiende eeuw mede verantwoordelijk was voor de opkomst van dit gebied. Immers, terugkomend vanuit de Oost, kwamen de zeilschepen door de golf van Biskaje ( indien dat goed ging ) net na de druivenoogst in oktober in Frankrijk aan land. De Engelsen in Bordeaux en de VOC schepen in Nantes. Daar werd dan de overgebleven ruimte, door het wegvallen van veel bemanning en het opmaken van de proviand, opgevuld met vaten wijn, die dan weer verkocht konden worden aan de distilleerderij van Erven Lucas Bols………Een goede Muscadet is overigens heerlijk, knisperend fris en droog van karakter, zelfs de invloed van zee is te bemerken in het karakter van deze onderschatte wijn. Heerlijk bij schaal- en schelpdieren. De Kennisbank voor Wijn

N

Nederland

Nederland staat bij wijnmakers en leveranciers wel bekend als het afvalputje voor de wijn in Europa. De Nederlander heeft de merkwaardige gewoonte om altijd eerst naar de prijs te kijken en dan pas naar de kwaliteit. Grote producenten van plassen wijn bieden dan ook graag hun producten aan in ons land, want daar raken ze alles kwijt. NB 85% van ons wijn drinkende deel van de bevolking koopt zijn druivensapjes in de super of aangesloten wijnketen en heeft daar niet meer voor over dan gemiddeld € 2,83 per fles……dit is inclusief 68 cent accijns, 21% BTW, flesje eromheen, afsluiter en de bij behorende etiketten en dan is het ook nog naar ons land gebracht…. Brrrrr !

Neus

De Neus is ons reukorgaan. Gebruik deze bewust bij het proeven van wijn. Je reukorgaan vertelt heel veel over de wijn, met nam de eerste indruk krijg je via de menselijke gok, of die nu klein of groot is dat maakt niets uit, iedereen kan ruiken. Met name bij het blind proeven van wijn ( dit is niet met een blinddoek overigens) kan de neus van doorslaggevende hulp zijn.De Kennisbank voor Wijn

O

Oeunotourisme

Oeunotourisme is een snel opkomend vakantieverschijnsel.  Hoe leuk is het om op een wijnbedrijf te verblijven in Italië, Spanje of Zuid Frankrjk. Wijnproducenten hebben een tweede kans gezien om wat te verdienen en bouwen oude schuren of bijgebouwen om tot een Bed & Breakfast. Sommigen pakken het nog veel professioneler aan en bouwen zelfs onder architectuur de meest geweldige onderkomens zoals Erik Dumon dat doet op zijn Provencaalse wijndomein “Château Angueiroun”  bij Bormes Les Mimosas.

Organic Wijnbouw

Organic Wijnbouw is de  trend in marketing voor wijn. Er is wel het één en ander wettelijk op papiertjes gezet. Zo heeft Nederland het SKAL, die controleert of de Nederlandsche Importeur zich aan de wetgeving voor bio-wijnen houdt. Ook zijn er Europese instanties die hun handje ophouden bij deze nieuwe truc.  De bedoeling is natuurlijk dat de wijnmakers hun druiven niet verpesten met insecticiden en pesticiden,  en dat we op deze manier ‘gezonde wijnen’  kunnen drinken. Maar nu denk ik maar zo dat kleine zelfstandige wijnmakers hun wijnen in eerste instantie maken om zelf van te kunnen genieten en zichzelf zeker niet willen vergiftigen. Echter nu moeten ze per gemaakte soort wijn € 600,00 inleveren bij de staat om het AB ( Agriculture Biologique) stickertje op de fles te krijgen voor kwaliteitswijn die ze toch al maakten. NB Kijk uit voor de grote producenten… die drinken hun eigen wijnen niet ! De Kennisbank voor Wijn

Oxydatie

Oxydatie is een natuurlijk proces.  We noemen dat ook wel verroesten.  Zuurstof komt in aanraking met het product en bij een auto heeft dat tot gevolg dat je oude karretje uiteindelijk in elkaar stort. Dat is bij wijn ook zo . Maar bij wijnen hebben we het niet over een verroest glas wijn, maar we hebben een wat chiquer woord ervoor…. “De wijn heeft duidelijk oxydatieve tonen”….. Dan weet je genoeg… Doorspoelen. Een fles die te lang open staat gaat dus verroesten. De Kennisbank voor Wijn

P

Premier Cru

Premier Cru is een typische Franse kwaliteitsbenaming. Maar zoals zoveel wijnbegrippen is er altijd verwarring. In de Bordeaux is de Premier Cru slechts toebedeeld aan 5 wijnhuizen, Lafite en Mouton Rothschild, La Tour, Margaux en Haut Brion, terwijl in de Bourgogne de term Premier Cru wordt toegepast voor speciaal geselecteerde wijngaarden, die voldoen aan een aantal essentiële voorwaarden voor wat betreft de ligging van de wijngaard, afwatering en microklimaat. Verwarring alom dus…..

Petrol

Petrol is voor veel Riesling liefhebbers een teken van herkening. Vooral oudere Rieslings hebben vaak verwantschap met een Garage waar oude auto’s  in onderhoud zijn. ECHTER….deze karaktertrek komt doordat bij het ouder worden van Riesling een stof uit de schil van deze druif wordt afgebroken, daardoor ontstaat deze geur bij oudere Rieslings. Als het voorkomt bij jongere Riesling kan het ook op een foutje duiden…..

Pinard

Pinard is geen Bourgognestreek, het is ook geen beroemde Franse kunstenaar, Pinard is het Franse scheldwoord voor zeldzaam slechte wijn. Daarom is het ook zo verwonderlijk dat wij in de zeventiger jaren massaal de kartonnen pakken met wijn kochten in de Nederlandse supers, want wat stond er op de literpakken rood, wit en roséwijnen :…… Juist Pinard !

Primeur

Primeur is de naam voor ‘nieuwe’  Beaujolais. Een wijn die net zijn eerste vergisting heeft gehad en als “Primeur” of “Nouveau” op de markt gebracht wordt. Dit gebeurt op de derde donderdag van November, meteen na de oogst van dat jaar. Deze wijn gemaakt uit de Gamay druif wordt gemaakt in de wijngaarden rond een aantal dorpen die daar het recht op hebben. Besef goed dat er nog werkende gistcellen in de wijn kunnen achterblijven, waardoor het eten van rauwmelkse kazen of roodschimmels nog wel eens wat darm- en maagklachten kunnen zorgen bij overmatig gebruik.

Proefnotities

Proefnotities maak je om achteraf terug te kunnen zien wat je er allemaal van vond en wat je nu echt lekker vond. Zo bouw je een smaakbibliotheek op. Proefnotities maken is nogal een klus. Als je aan een georganiseerde proeftafel zit, dan heb je ruimte om te schrijven en je glas te walsen ( zie ook walsen ) Maar sta je, zoals ik, veel in schemerige en duistere wijnkelders dan vergt dat een andere discipline.  Je hebt namelijk in één hand een wijnglas, meestal rechts, en in de andere hand je klembord, schriftje en pen. HOE DAN….. Nou dat is heen en weer friemelen, glaasje neerzetten, oppakken, walsen, schrijven en tegelijkertijd ook nog met de wijnmaker spreken. Oh ja en niet vergeten uit te spugen. Resultaat: onleesbare aantekeningen en veel vlekken op je shirt en je broek !

Pinot Noir

Pinot Noir is de meest gevoelige wijndruif die er is. Zo zijn eigenlijk ook zijn wijnen. De Pinot is erg gevoelig voor ziektes en wellicht ook virussen, dat wordt nog onderzocht. Maar als dit mooie stevige en kleine rode druifje op zijn juiste plaats staat, bijvoorbeeld in de Bourgogne,  dan kunnen de resultaten verbluffend zijn. Typerend is het fruit van kersen in de wijn, de mooiste exemplaren groeien in de Bourgogne, waar hij ook de enige toegelaten druif is voor de top rode wijnen

Pouilly Fumé

Pouilly Fumé is een beroemde witte wijn uit het Loiregebied. Niet te verwarren met de Pouilly Fuissé, een witte Bourgogne gemaakt van de Chardonnay druif. Neen, de Fumé is niet gemaakt van Chardonnay maar van de Sauvignon Blanc. De Fumé wordt hier zo genoemd omdat de druiven vlak voor de oogst, onder invloed van de rivier de Loire en rokerige waas over de huid van de schillen krijgt, en niet omdat hij ‘rokerig’  smaakt, wat een onzin. Befaamd maar ook berucht zijn de wijnen van de Ladoucette, een Baronnetje die in de streek een zogenaamde Baron de “L” maakt. U raadt het al, zeer kostbaar, maar een beetje marketing kost dan ook wat! Kijk hier naar een vermakelijk filmpje over wijnmaker Alain Cailbouirdinn en zijn “Fumé”

Pouilly Fuissé

Pouilly Fuissé is een witte Bourgogne. Hier is de Chardonnay de druivensoort, dit in tegenstelling tot de hierboven omschreven Pouilly Fumé die van de Sauvignon Blanc wordt gemaakt.  De Fuissé hoort bij de zogenaamde zuidelijke Bourgognes zoals Macon en Saint Veran. Een ietwat snobby wijndrinker bestelt hem graag, omdat hij/zij dan toch kan pronken met een witte Bourgogne en niet de prijs van een Meursault hoeft te betalen.. De streek is overigens wonderschoon, prachtig landschap met kleine dorpjes zoals Vergisson  wat ligt onder één van de twee Solutré’s, bergtanden, die zo typerend zijn voor de streek. Pierre Desroches is een jonge en getalenteerde wijnmaker in Vergisson.

Pièce Bourguignonne

In de Bourgogne heet een houten wijnfust niet “Barique”,  maar een “Piece Bourguignonne” Het fust bevat 228 liter wijn dit in tegenstelling tot de Barique die slechts 225 liter wijn bevat. Tsja verschil moet er zijn, dat heeft alles te maken met de nogal trotse volksaard van de Fransman. In de Bourgogne drink je dan ook geen Bordeauxwijn en omgekeerd is dat natuurlijk hetzelfde. Zie ook Brûlage.

Q

Quincy

Quincy is een klein wijngebiedje ten oosten van de stad Bourges vlak onder Vierzon. Het gebied is slecht 255 hectare klein en heeft uitsluitend de Sauvignon druif tot zijn beschikking. Het gebied was ooit één van de eerste Appellations d’Origine van het Loiregebied.  De wijnen van het gebied behoren tot de kwaliteitswijnen van de Sauvignon

R

Refractometer

De refractometer is een onmisbaar instrument voor de wijnboer. Het is een handzaam apparaat wat de wijnboer in staat stelt het suikergehalte van de druiven te meten. Dit gebeurt vlak voor de oogst om zodoende op het juiste moment te gaan plukken. Het is een soort van verrekijkertje met een openklapbare lens, waarop een druif wordt geplet. Houdt nu de refractometer tegen het zonlicht en je ziet op een gradenschaal het suikergehalte wat het potentiële alcoholgehalte vertegenwoordigd.

Reserve

Reserve… dat is ook weer zo’n mooie marketing kreet! De titel Reserve op een Franse fles wijn zegt niets. Er rust geen bescherming op en zegt alleen iets over de marketing gedachte van de wijnboer. Het staat wel leuk ! In tegenstelling tot Reserva in Spanje!

Reuilly

Reuilly is zuster- of broedergemeente van het al even kleine gebied Quincy onder Vierzon. In tegenstelling tot Quincy worden hier in de streek ook rode wijnen gemaakt en rosé van de Pinot Noir en de Pinot Gris is hier ook nog verantwoordelijk voor wat rosé, Vin Gris. De Sauvignon brengt hier goede wijnen, die veruit in de meerderheid zijn. Veel proeven en goed zoeken, dan kun je hier zeker wat smeuiig en lekkers vinden.

Riesling

Riesling wordt wel gezien als één van de twee meest vooraanstaande wijndruiven voor het maken van witte wijn. Samen met Chardonnay. Riesling gedijt in een koel klimaat, teveel zon gaat ten koste van de frisheid die de druif aan de wijnen geeft.  Het is een kleine en stevige druif, die zijn zuurtjes dankt aan de dikke schil. In Frankrijk vindt je hem op zijn best in de Elzas, waar hij in allerlei vormen zijn ware smaak laat zien. Van mooie frisse en droge wijnen tot de edelzoete variant en de grand Cru’s uit het gebied. Duitsland is zeer zeker een specialist op het gebied van Riesling denk maar eens aan de Trockenbeerenauslese en de Eiswein. !! een geouderde Riesling krijgt vaak de zogenaamde “Gout de Petrol”.

Rolle

Rolle is een witte wijndruif die vooral aangplant wordt in het Zuiden van Frankrijk. Het is een kleine en aromatische wijndruif die het goed doet in het warme gebied rond de Middellandse Zee. De dikke huid zorgt voor een goede bescherming tegen de zon en tegelijkertijd zorgt die huid voor veel smaak en aroma’s. Erik Dumon van het wijndomein Château Angueiroun maakt een zeer fijne Rolle, die het midden houdt tussen Viognier en Chardonnay. De Kennisbank voor Wijn

Rosé

Rosé is wel degelijk wijn. Wijn-ofielen vinden vaak van niet, maar dat hebben ze mis. In onze “oude” wereld dient rosé te worden gemaakt van vergiste druiven met een rode schil. Door het sap kort of nog korter bij de schillen te laten ontstaat de licht kleur. Het is in onze “oude” wereld dus verboden om wit met rood te mengen, behalve voor de Rosé Champagne. In de “nieuwe” wereld is de wetgever niet zo streng, daar frutselen ze wel degelijk roséetjes in elkaar door te mengen, maar laten we de goeden niet onder de kwaden laten lijden. De Kennisbank voor Wijn.

Rosé de Provence

Rosé de Provence is een licht gekleurde wijn afkomstig uit de Provence. De rosé wijnen uit dit gebied zijn licht en bleek van kleur. Dit komt omdat de wijnboer hier het sap maar zeer kort bij de schillen van de blauwe druiven laat, zodat de kleurextractie van de schillen in het sap, minimaal zijn. Eigenlijk is het een verfrissende witte wijn met een kleurtje. Als je domein dan ook nog vrijwel aan de kust ligt, zoals bij Château Angueiroun, dan heb je het helemaal voor elkaar, want dan heb je ook nog de frisse zeewind die je wijngaard vertroeteld.

S

Sancerre

Sancerre is een wereldberoemd dorpje, gelegen op een “kegel” van kalk en oud gesteente. Het ligt aan de westkant van de rivier de Loire, tegenover de wijngebieden van Pouilly Fumé. De Sauvignon druif is verplicht voor alle witte wijnen uit het gebied, de Pinot Noir is het aangewezen fruit voor een klein beetje rood en rosé wat hier wordt gemaakt. Oppassen en goed proeven is het devies. De kleine wijnstreek telt tegenwoordig al meer dan 300 producenten, waarvan er maar één in het dorp Sancerre zelf zit. De rest is verdeelt over allerlei satelietgebiedjes en valleien die zich uitstrekken rond Sancerre. Ieder gebied heeft zijn eigen stijl, afhankelijk van de aanwezige bodem en microklimaat. Veel kalk in de bodem geeft hier verfijning.  Enkele beroemde wijndorpjes zijn oa: Bué, Chavignol en Verdigny. De regionale kaas heet Crottin de Chavignol, geitenkaasje  in allerlei vormen en leeftijden.

Saumur

Saumur is een wijnstreek rondom de stad Saumur in de Loirestreek.  Er worden wijnen gemaakt van allerlei kleuren. Rosé van de Cabernet en Pineau d’Aunis, rood van de Cabernet Franc en wit van de Chenin Blanc druif. ook moussrende wijnen behoren in het gamma van de streek. Je moet echter wel zelf goed gewapend de streek binnen trekken met een proefglas, want er wordt veel gemaakt wat de moeite niet waard is. Goed zoeken dus, want ook hier zijn pareltjes te vinden zoals de Côteaux du Layon van Ines Raccault, een laat geoogste Chenin die onder invloed van de Botrytis bacterie wonderlijke zoete wijnen geeft.

Savenières

Savenières is een klein gebiedje in het stroomgebied van de Loire. De wijn is wit en wordt gemaakt van de Chenin druif. De wijn kan goed ouderen en kan leiden tot grote vreugde in de mond. Je moet wel zoeken naar producenten die de druif in toom willen houden, want goed snoeien is een vereiste om een mooi geconcentreerde wijn te maken. Een beroemdheid is Nicolas Joly, voor zijn wijngaard Coulée de Serrant kreeg hij zelfs een eigen AOC. Dat deze wijn 100% Bio-dynamisch gemaakt wordt, is voor mij geen toegevoegde waarde.

Serveertemperatuur

Serveertemperatuur is ook zoiets! Vaak wordt mij gevraagd wat is de juiste temperatuur, nou dat is niet zo moeilijk… Heb je Super(markt) wijn serveer die dan zo koud mogelijk, dan voorkom je dat je de misperen in de wijn proeft. Goede witte wijnen serveer je tussen de 7 – 11 graden Celsius. Bij rode wijnen vooral géén kamertemperatuur aanhouden. Dat ligt ver boven de 20 graden in ons land en dan proef je alleen nog maar alcohol. Ideaal wat mij betreft is 15-18 graden en zeker niet warmer. Beter iets te koud beginnen dan de wijn meten verpesten met een graadje of 21!

Sauvignon

Deze frisse witte wijnduif is wereldwijd aangeplant. De snuivende en proevende experts herkennen kattenpis, brem, groene appels en peren, kortom de sauvignon brengt altijd een enorme frisse fruitmand met zich mee als hij goed behandeld is.. Vele goed bedoelende wijnsnuivers vinden de sauvignon vaak wat vlak en zuur…. Maar voor een prijs van niet boven de € 5,00 krijg je nooit een fijne wijn. Fijne en delicate Sauvignon vindt je bij Vincent Leclair die aan de rivier de Cher in de Loire één van de fijnste Sauvignons maakt van de streek.

Selection de grains noble

Selection Grains Noble, dit zie je veel in de Elzas. De druiven worden laat geoogst zodat de Botrytis ( zie Botrytis Cinerea ) kan aanvallen in de wijngaard. De druiven drogen in en krijgen een natuurlijke zoetheid. Dan worden alleen de ècht rijpe en verrotte druiven uitgezocht en geplukt ( selection) Dit zijn dure sapjes en geen grapjes. Normaal wordt alles met de hand geplukt en dat kost Franse Francs.

Snoeien

Snoeien is wellicht het zwaarste en vervelendste werk voor de wijnboer. Het gehele jaar moet de wingerd in toom gehouden worden en dat is een tijdrovend en lastig karwei. De wijnplant is een harde groeier en dient het hele jaar geknipt te worden, eigenlijk net als bij ons haar. Uiteinden, dooie punten, worden weggeknipt, dit alles gebeurt gewoon met de hand en een knipschaar. De wijnboer heeft tegenwoordig wel een elektrische knipschaar tot zijn beschikking. Zie ook snoeimethode

Snoeimethodes

Snoeimethodes zijn er in diverse vormen. Dit kan per land, streek en druivensoort verschillen. Meestal wordt de methode wettelijk aangegeven, dit zijn een paar voorbeelden.
Guyot Simple: Hierbij laat men één van de 5/6  ogen van de wijnstok uitlopen en snoeit de rest terug. De plant wordt opgebonden en geleid langs staaldraden in de wijngaard evenals bij de Guyot Double , waarbij twee ‘ogen’ worden gebruikt. Techniek genoemd naar Jules Guyot. De uitlopers worden aan het eind weer naar beneden gebogen. Cordon Methode: Hier wordt de basistak niet gebogen maar blijft vlak liggen. Terrasmethode: Hier worden de planten omhoog geleid zodat het te vormen bladerdak bescherming biedt tegen de zon. Meestal gebruikt in de warmere steken zoals zuid Italië.

Sommelier

Een Sommelier is natuurlijk gewoon een wijnkelner!  In Frankrijk heeft een sommelier een grote status, immers hij koopt in met de Visa Kaart van zijn baas, houdt nauwkeurig bij wat er allemaal in huis is, wat op moet, of wat in de saus kan. Een sommelier in Frankrijk verschijnt regelmatig in de pers en in de media, maakt deel uit van allerlei jury’s en is een gerespecteerd lid van de gastronomische samenleving, daar kunnen we in Nederland nog een hoop van leren, wij zeggen graag …. Doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg !

Strakke Wijn

Wat een vreemde term… strakke wijn! Eigenlijk bedoelen we hiermee het mondgevoel van de wijn. Een strakke wijn zouden we ook een bekkentrekkertje kunnen noemen, iets waarvan de smaak je mond samen trekt. Dit hoeft niet negatief te zijn. Een Musadet sur Lie kan ook wel als een strakke wijn omschreven worden. Het is een wijn  die meestal niet zo fruitig is maar eerder een droger karakter heeft en een eenduidige smaak kent.

Sur Lie

Sur Lie is een uitdrukking die aangeeft dat de wijn is gerijpt zonder zware filtering vooraf. De wijn krijgt dan nog allerlei smaakstoffen mee die in de “Lie” ( bezinksel van gistcellen en mineralen ) van nature aanwezig zijn. Bijkomend voordeel is het ontstaan van een beetje koolzuur in de wijn, waardoor smaak en geir van de wijn ala het ware “opgetild” worden. Muscadet sur Lie is een geweldig voorbeeld, alleen in ons land volledig teloor gegaan omdat wij natuurlijk weer Muscadet willen kopen voor de laagste prijs en dan kom je nooit een mooie Muscadet sur Lie tegen. Open de oesters, pak de ‘scheermessen’, gamba’s, aliekruiken, cocquilles en alles wat zo uit zee komet en ruk die Muscadet open…de wijngaarden liggen aan zee Nota Bene !

Syrrah

De Syrah is een druifje wat vaak in één adem wordt genoemd met de Grenache. Beiden liggen vaak in hetzelfde wijnbedje, zoals in de Rhône en de Languedoc. De beste solo optredens doet deze druif in de noordelijke Rhône, waar de druif alleenheerser is als het om rode wijnen gaat. De Côte Rôtie en de Hermitage zijn er wereldberoemd mee geworden. De Syrah geeft donkere en diep robuuste wijnen, ook in de nieuwe wereld zoals Australië, maar vaak missen de wijnen daar verfijning. Maarrrrrr zet hem tegen de angstwekkend steile helling van de Cote Rôtie of de Hermitage en dan gebeuren er waanzinnige wijnbelevingen. Mocht je in de oogsttijd in de buurt zijn….de plukkers zijn welhaast bergbeklimmers.

T

De Table de Tri

De “Table de Tri” wordt gebruikt tijdens de oogst. Het is een soort lopende band van zacht materiaal die geplaatst wordt tussen de volle “Benne”, de aanhangwagen met druiven, en de lopende band die de net geplukte druiven naar binnen brengt. De keldermeester en zijn/haar vazallen nemen dan plaats aan deze band en halen de laatste ongeregeldheden uit de binnen komende oogst. De Table de Tri kan op verschillende snelheden worden gezet, dit ter vermaak van de aanwezigen.

Tanine

Tanine is een stof, ook wel looizuur genoemd, maar dat is het niet,  die in pitten, schillen en stelen van de wijndruif voorkomt. Het geeft het bittere gevoel in je mond die wel een “bektrekkertje” noem. Het komt in de wijn doordat de druiven, in dit geval meestal de rode variant, gekneusd en geperst worden zodat ook deze stoffen meekomen in de wijn. Het zorgt voor karakter en houdbaarheid. In witte wijn komt dit minder vaak voor doordat de druiven hier geperst en niet geneusd worden en doordat het sap vrij snel wordt gescheiden van de most. Rode tanden en mond komen ook vaak voort uit de effecten van tanine.

Terret

De Terret is een witte wijn druif die voornamelijk in het zuiden voorkomt.  Weliswaar weinig in de Provence, maar wel onder de Pyreneën, waar de druif alrijd een wat magere zurige wijn opleverde. Maar door voortschrijdende techniek en door goede wijnmakers is deze druif nu ook zelfstandig in een flesje te vinden. Frisse en droge witte wijn, jong innemen.

Terroir

Terroir… Ja daar is altijd wat over te doen. Veel “Wijnkenners”, buigen zich vaak diepzinnig over een glas wijn, snuiven een keer… en nog een keer en vertellen dat ze het terroir goed kunnen ruiken. Ze bedoelen dan natuurlijk de bodem, maar dat is een misvatting. De Fransen gebruiken de term “Terroir” als een samenvatting van de factoren die direct invloed hebben op het maken van een wijn. Dat is onder andere ook de samenstelling van de bodem, maar ook de afwatering van de wijngaard, de beplanting en ligging van de wijngaard en de invloed van de wijnmaker.

Tonnelier

Iedereen weet dat er wijn mèt hout is en wijn zonder hout. Indien er hout in wijn gebruikt wordt dan moet je eigenlijk fusten gebruiken die gemaakt zijn door zogeheten “Tonneliers”. Vakmensen die precies weten hoe ze met het eikenhout om moeten gaan. Zo iemand heet dus eigenlijk Fustenmaker. Hoe sterk is het fust gebrand van binnen, hoe oud zijn de bomen geweest van de gemaakte fusten en hebben ze voor gekapte bomen verse plantjes terug gezet, allemaal belangrijke aspecten bij het maken van fusten. Hier zie je wijnmaker Jean Michel Gaunoux uit Meursault aan het werk.

U

Ugni Blanc

Ugni Blanc is een wijndruif uit het zuiden. Hij wordt veel aangeplant onderaan de Pyreneên, waar hij veel wordt toe gepast in de distillatie voor bijvoorbeeld Armagnac. De Ugni is geen grote kunstenaar, hij wordt in de wijnwereld veel bijgemengd ( Assemblage ) om wijnen wat extra pit mee te geven, bijvoorbeeld in de Rhônestreek en in de Provence. In Italiê heet ie Trebbiano

V

Vinificatie

Ook wel vinifieren genoemd. De waarheid schuilt al in de naam VINificatie, is eigenlijk het maken van de wijn. Onder invloed van gistcellen wordt dit proces in werking gezet. De suikers in de wijn worden omgezet in Alcohol. Daar heb je dus gist voor nodig. Dat kan je als wijnboer bij Gist Brocade in Delft kopen, maar de eenzame en voor kwaliteit vechtende kleine wijnmaker gebruikt de gistcellen die van nature op de druif aanwezig zouden moeten zijn.

Vino Lock

De “Vino Lock” is dat leuke glazen stopje wat je vaak als afsluiter vindt op wijnen uit Oostenrijk en Duitsland. Overigens ook de andere wijnlanden gebruiken het dingetje steeds meer. Het vervangt in feite de schroefdop en is vele malen mooier en fijner als die vermaledijde schroefdop. Sterker nog vele dames en ook wat heren vragen mij altijd om deze kleinoden, om ze dan thuis te gebruiken voor wijnflessen, die tot waterflessen zijn gedegradeerd en dan zo’n leuk “dopje” hebben om de fles af te sluiten. Het staat zo leuk op de rijk gedekte dinertafel.

Viognier

Ooohhh, eenmaal een echt mooie Viognier geproefd…. dan ben je meteen verkocht ! De zachte geuren van rijp fruit en bloesem verleiden je al in de neus en als de wijn dan ook nog uit Condrieu komt dan wordt je helemaal blij. Men zegt ook wel dat de druif van oorsprong uit de noordelijke Rhône komt…. Het zij zo, in ieder geval in de knuisten van een goede wijnmaker drink je een wijn, bij voorkeur Condrieu, die je niet snel zal vergeten

Vitis Vinifera

Vitis Vinifera, is de Latijnse benaming van de druivenfamilie die garant staat voor ongeveer alle aanplant van druiven in de wijnwereld. Er worden natuurljjk ook wel eens andere familietakken uit het druivenland gebruikt, maar zelfs in de wijnwetgeving staat vermeld dat wijn gemaakt dient te worden uit de de druiven van de Vitis Vinifera familie. Muskaatwijn uit een Griekse tafeldruifje zal dan ook een flauw sapje worden, want die missen essentiële zaken zoals zuren en concentratie.

W

Walsen

Walsen is een techniek om je wijn in het glas te laten dansen. het is bedoeld om de wijn “los” te maken. je hebt twee technieken:
– De Tafelwals; – Het glas aan de voet vasthouden en de steun van de tafel gebruiken om te walsen, dit is de veilige manier.
– De Luchtwals;- is de professionele manier. Hier wals je in de “vrije’ lucht. Glas aan de  voet vasthouden en op ooghoogte de ronddraaiende beweging uit de pols maken. Je wekt hiermee een vakkundige indruk op de medeproevers. Thuis oefenen met water is aan te raden, met oog op ongelukjes tijdens een proeverij ! De Kennisbank voor Wijn

Water

Water is onlosmakelijk verbonden met wijn. De wijndruif bestaat uit ongeveer 80% water. Water drink je natuurlijk alleen maar naast je wijn en er niet in……..Water dien je te gebruiken om je mond te spoelen tijdens een wijnproeverij. Water is vaak ook de oorzaak van roest, dus pas op niet teveel te drinken.

Wijnspreuken

Wijnspreuken bestaan er al sinds wijnheugenis.  Altijd leuk om er een paar paraat te hebben:
– Wie wijn schenkt voor een ander heeft een nieuwe vriendin – Wijn maakt meer goed dan kinderen kapot kunnen maken
– Als er één glas in het keeltje zit volgen er meer – Zoals de vrouw thuis drinkt…. drinkt zij overal – We gaan de wijn even buiten zetten ( Het wordt een dolle avond ) – Water bij de wijn doen – Klare wijn schenken – ……   Verzin er nog een paar en geef ze door!

Wijnreis

Een wijnreis onderneemt De Wijnman 6-8 maal per jaar. De ene keer suist hij met de wijnbus door het Franse land om wijnen in te kopen en bevriende en onbekende producenten te bezoeken. De andere keer is er een kleine stoet van trouwe wijnvrienden mee  op reis om te genieten van grootse wijnfeesten in de Bourgogne of van het Provencaalse sfeertje in het zuiden op Château Angueiroun. Wijnreizen zijn de kersen op de taart in het noeste wijnleven van De Wijnman.

Winegums

Winegums hebben natuurlijk niets met wijn te maken. Het is snoepgoed met veel suiker, waar geen druppel wijn aan te pas komt. Het verhaal komt uit Engeland waar een geheelonthouder dit snoepgoed ontwikkelde. Zijn naam was Charles Gordon Maynard en zijn vader had een snoepwinkel in London.

Wirekuf

WIREKUF is een vreemd wijngenootschap  dat zijn oorsprong vond aan de Egelantiersgracht in de 80 er jaren te Amsterdam. Bij Wijnimporteur Helmer Otterman (RIP ) kwamen ieder donderdagavond een aantal wijnliefhebbers bijeen om ‘blind’ elkaars wijnvindingen te proeven en te beoordelen. Gareth Davis (RIP) neurochirurg, Mooie Kees ( RIP) wijnschrijver Nicolaas klei en ondergetekende waren er getuige van dat er maar één oplossing was voor rode wijn: Wijn Is Rood En Komt Uit Frankrijk ! Of het genootschap nog nieuw leven heeft gekregen is niet helemaal duidelijk.

Wijnvirus

Het Wijnvirus is een redelijk onschadelijke variant van andersoortige virussen uit de Alcoholen Familie. Weliswaar kan het dezelfde symptomen hebben, zoals hevig trillen, hoofdpijn en waanzinnige dorst, maar dat is meestal na een avond overmatige inname. Bij het Wijnvirus is het echter wel aangetoond dat bij een langdurige aandoening, de kwaliteit van de in te nemen wijnen meestal drastisch verbeterd, en dat geldt meestal niet voor verwante virussen zoals het Jenevervirus en het Vodkavirus. Een nadeel van het Wijnvirus is echter wel dat je er nooit meer vanaf komt, het is overigens semi-overdraagbaar.

X

Y

Château Yquèm

Yquem Château, is één van de beroemdste wijnhuizen ter wereld en ligt in de Bordeaux. Het Château staat in de subregio Sauternes, beroemd in de wereld om witte wijnen van verrotte druiven! Verrotte druiven….ja onder invloed van de schimmel Botrytis Cinerea drogen de druiven aan de wijnstok in tijdens het najaar, waardoor er een enorme smaakconcentratie en suikerophoping ontstaat. Dan wordt er hier handmatig geplukt en gezlecteerd en als je dan zo’n flesje van een nieuwe jaargang wilt bemachtigen…..Credit Card gebruiken dus !

Z

Zinfandel

Zinfandel is een druivensoort  die niet uit Frankrijk komt maar uit de VS met oorsprong in Italië, dus in deze kennisbank voor Franse wijnen is er verder geen ruimte voor deze rode druif.